(Each week the Guam Museum will post something new in our native language, sharing the history of Guam. This week we’ll learn about some of the history of Humåtak Bay.)

I Sagua’ Huåtak annai ma sångan na humålom si Ferdinand Magellan gi 1521. Iya Humåtak lokkue’ fine’nina na manasodda’ CHamoru yan I taotao Uropa. Kanna’ manmåmataiñalang yan manmå’u I taotao Magellan annai manmåtto gi iya Humåtak ya nina’fanggimen yan nina’fañocho nu I taotao i isla. Lao annai ma chule’ i boten Magellan mankinestiga ya ha puno’ meggai na taotao i sengsong yan ha songge Iigima’-ñiha pues ha fa’na’an Guåhan i “Islas de los Ladrones” (Islan Mañakke’)

Gi 1565 na såkkan ha na’tacho si Miguel Lopez de Legaspi un kilu’os gi iya Guåhan ya ha agångi i Rai Espåña. Ma ukupa Guåhan nu I Españot desdi 1668. Gi 1668 na såkkan este ma estapblesi nu I Españot kumu un una lugåt annai para u fanma po’lo ayu siha na CHamoru i mana’åguguat.

Gi 1700 na såkkan mås meggai fumattotoigue I Pasifiku para u ma li’e’ ya ma chagi i guinahå-ña. Humuyong Humåtak kumu unu ni’ mås empottånte na puetto para I Batkon Manila, båtkon otro siha na tåno’. I bayeneru siha yan guaha na biåhi na båtkon i mañakken I tasi. Ma kollat I entrådan i puetto yan i kanton i Saddok Salupat ya humuyong mama’sentron I lina’la’ i kumetsion I isla. Lao gi 1800 na såkkan mamåra I Españot manmaloffan Pasifiku ya pumåra ha lokkue i estao-ña Humåtak kumu sentron I kumetsio.

Related Posts

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *