(Every week or so the Guam Museum will be sharing something in the Chamoru language about history or culture in the Marianas. This week, we’ll learn a version of the legend “Puntan Påtgon” or the Boy Who Leapt to Rota.)

Eståba un metgogot na taotaomo’na.  I na’ån-ña si Masåla’.  Si Masåla’ guaha gima’-ña.  I gima’-ña eståba gi inai giya Talagi (Tarague).  Si Masåla’ gos banidosu.  Guiya sumen dångkolo’ yan sumen metgot.  I Chamorron Guåhan manma’å’ñao as Masåla’.  Tåya’ siña umå’ñao si Masåla’.

Guaha låhi-ña si Masåla’.  Guiya para u sen dångkolo’ yan sen metgot.  Banidosu gi tituhon si Masåla’.  Banidosu si Masåla’ sa’ dångkolo’ lahi-ña.  Gos tomtom lokkue’ i lahi-ña.

Maloffan i tiempo ya si Masåla’ matulaika siniente-ña.  Ha embidia i lahi-ña sa’ put i dinangkolo-ña.  Esta måolekña i lahi-ña ki guiya si Masåla’.  Si Masåla’ ha’ li’e’ i lahi-ña gi inai.  Eståba un kånnai i påtgon gi halom ngulo’ pånglao.  I otro kånnai ha gugu’ot i hachon para u ina i panglao.  Ya tres años ha’ edåt-ña i lahi-ña. 

“Håfa bidåda-mu guennao?” finaisen i patgon as tatå-ña.  “Para hu fangonne’ pånglao.  Lao ayugue’ un aguihi gi ngilo’.  Bai konne’ i aguihi.  Malago’ hao un li’e’?” ilek-ña i patgon.  I patgon ha bokbok i tronkgon niyok.

Kalan mambokbok chå’guan ya ti mappot.  Ha atan si tatå-ña.  Si tatå-ña sen lalalo’.  Embidiosu gui’.  Ha embidia i lahi-ña put i nina’siña-ña.  Ha yute i patgon i hachon.  Ma’å’ñao i patgon as tatå-ña ya malågu para i halomtåno’.  Tinattiyi as tatå-ña asta ki måtto i dos giya Hinapsan.  Tuma’yok i patgon.  Ha na’sen dångkolo i ta’yok-ña.  Ha goppe lågu asta Luta (Rota).

Related Posts

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *